Πώς Περιθάλπτεται η Δυσφορία Φύλου;

Οι επιλογές περίθαλψης ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου. Η φυλομετάβαση είναι διαφορετική για το κάθε άτομο, και δεν υπάρχει ένας μοναδικός τρόπος φυλομετάβασης. Αυτή η ενότητα είναι μια λίστα με πιθανά μονοπάτια.

Κοινωνική Φυλομετάβαση

Με μια φράση: το να «βγεις από την ντουλάπα». Αυτό σημαίνει ότι απλώς ανακοινώνεις στον κόσμο ότι είσαι τρανς. Ανακοινώνεις ότι επιθυμείς να χρησιμοποιείς ένα νέο όνομα ή/και νέες αντωνυμίες, ή και όχι. Μπορεί απλώς να επιθυμείς να γνωρίζουν οι άνθρωποι ότι είσαι τρανς και ότι δεν ταυτίζεσαι με το δυαδικό φύλο που σου είχε ανατεθεί. Για ορισμένα μη-δυαδικά άτομα, αυτό μπορεί να μην είναι καν ένα πλήρες βήμα μακριά από το φύλο που τους είχε ανατεθεί, καθώς το φύλο είναι ένα φάσμα, και υπάρχει το κόνσεπτ του «μη-δυαδικός άνδρας» και «μη-δυαδική γυναίκα».

Η κοινωνική φυλομετάβαση είναι η πράξη του να αποκαλύπτεις στους άλλους ότι είσαι τρανς, και μπορεί να ανακουφίσει πολύ από το άγχος που προέρχεται από την καταπίεση του εαυτού σου.

Νομική Φυλομετάβαση

Αυτή είναι η διαδικασία αλλαγής των νομικών σου εγγράφων ώστε να αντικατοπτρίζουν το πραγματικό σου φύλο. Αυτό στην Ελλάδα γίνεται μέσω νόμιμης αλλαγής ονόματος και φύλου μέσω δικαστηρίου (και κατά συνέπεια, αλλαγή ονόματος ή/και φύλου στην αστυνομική ταυτότητα, το πιστοποιητικό γέννησης, κ.τ.λ.).

Παρουσιαστική Φυλομετάβαση

Αυτές είναι αλλαγές που κάνεις στο παρουσιαστικό σου, είτε αφορά το γενικότερο στυλ σου, είτε πρόκειται για τα ρούχα σου, είτε για τα μαλλιά σου, είτε για το μακιγιάζ, είτε για οτιδήποτε άλλο. Η κοινωνία μας αποδίδει έμφυλα χαρακτηριστικά σε όλα αυτά τα παραδείγματα, και η αλλαγή του παρουσιαστικού είναι τόσο μια επιβεβαίωση του εαυτού σου, όσο και η αποστολή σημάτων στους άλλους σχετικά με το πώς θέλετε να σας απευθύνονται.

Ιατρική Φυλομετάβαση

Για τους ενηλίκους, αυτή είναι η ορμονοθεραπεία και οι χειρουργικές επεμβάσεις. Για τα έφηβα άτομα, αυτή συχνά σημαίνει αναστολή της εφηβείας μέχρι το άτομο να είναι αρκετά μεγάλο ώστε να είναι σίγουρο για το ποια γοναδική ορμόνη θέλει να έχει. Για τα προεφηβικά παιδιά, αυτή δεν είναι τίποτα. Επιτρέψτε μου να το επαναλάβω ξανά, αφού οι τρανσφοβικοί άνθρωποι κάνουν συνεχώς λάθος:

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΔΕΝ ΥΠΟΚΕΙΝΤΑΙ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΛΟΜΕΤΑΒΑΣΗ.

Ενώ η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής ενθαρρύνει την επικύρωση και την αποδοχή των τρανς νέων, και το δικαίωμά τους σε όλες τις άλλες μορφές μετάβασης, σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζουν το να ξεκινά ένα παιδί την ορμονοθεραπεία ή την αναστολή της εφηβείας μέχρι ένα παιδί να φτάσει τουλάχιστον στο 2ο στάδιο Tanner.

Επιπλέον, κανένας χειρουργός στην Ελλάδα δε θα πραγματοποιήσει χειρουργική επέμβαση αλλαγής φύλου σε ανήλικο παιδί (μέχρι πρόσφατα εδώ εξαιρούνταν οι «διορθώσεις» σε ίντερσεξ παιδιά, κάτι που αποτελεί ένα εντελώς διαφορετικό πρόβλημα πέραν του κυρίου θέματος αυτού του άρθρου. Στην Ελλάδα, οι «διορθωτικές» εγχειρήσεις σε ίντερσεξ παιδιά κάτω των 15 ετών έχουν απαγορευτεί από το 2022, με το νόμο 4958/2022.). Άλλωστε, πολύ λίγα παιδιά έχουν αρκετά έντονα χαρακτηριστικά ώστε να θεωρηθούν είτε ως αγόρια είτε ως κορίτσια χωρίς να παρέχονται ενδείξεις μέσω της παρουσίασης. Το να επιτραπεί σε ένα παιδί να αλλάξει τα μαλλιά του και τα ρούχα του είναι το μόνο που χρειάζεται για να θεωρηθεί το παιδί ως αγόρι ή κορίτσι.

Ορμονοθεραπεία

Η αρρενοποιητική ορμονοθεραπεία, για την αλλαγή των θηλυκών χαρακτηριστικών φύλου σε αρσενικά, αποτελείται από τη χρήση τεστοστερόνης, συνήθως μέσω ενδομυϊκής ένεσης ή τοπικού τζελ. Η αύξηση των συνολικών γοναδικών ορμονών συνήθως προκαλεί τη διακοπή της ωορηξίας, η οποία αποτελεί την πηγή της πλειονότητας των οιστρογόνων που παράγονται από τις ωοθήκες.

Η θηλυκοποιητική ορμονοθεραπεία, για την αλλαγή των αρσενικών χαρακτηριστικών σε θηλυκών, αποτελείται κυρίως από τη χρήση οιστρογόνων, μέσω χαπιών, επιθεμάτων, τζελ, ή ενέσεων (ενδομυϊκά ή υποδόρια). Η χρήση εμφυτευμάτων βραδείας χορήγησης γίνεται επίσης όλο και πιο συνηθισμένη. Κοινή πρακτική είναι και η συνταγογράφηση ενός αντιανδρογόνου για τον αποκλεισμό της παραγωγής ή της απορρόφησης της τεστοστερόνης. Στις ΗΠΑ, αυτό το φάρμακο είναι συνήθως η σπιρονολακτόνη, ένα φάρμακο για την αρτηριακή πίεση που έχει επίσης την αναστολή της τεστοστερόνης ως παρενέργεια. Εκτός των ΗΠΑ, το πιο συνηθισμένο φάρμακο είναι η οξεική κυπροτερόνη, ένας αναστολέας των υποδοχέων των ανδρογόνων. Ένα άλλο φάρμακο που υπάρχει είναι η βικαλουταμίδη, που επίσης αναστέλλει τους υποδοχείς ανδρογόνων. Ωστόσο, μερικοί ενδοκρινολόγοι μπορεί απλώς να επιλέξουν να συνταγογραφήσουν μεγάλες δόσεις οιστραδιόλης ώστε να αναγκάσουν τον οργανισμό να σταματήσει την παραγωγή της τεστοστερόνης.

Στους εφήβους, τα φάρμακα που αναστέλλουν την εφηβεία μπορεί να είναι είτε τα παραπάνω φάρμακα που αναστέλλουν τα ανδρογόνα, είτε (εάν καλύπτονται ασφαλιστικά) η χρήση ενός αντιγοναδοτροπικού φαρμάκου (ενός φαρμάκου που αναστέλλει της ορμόνες που προκαλούν την παραγωγή οιστρογόνων και ανδρογόνων), όπως η οξεική λευπρορελίνη (μια ένεση που χορηγείται κάθε λίγους μήνες) ή η οξεική ιστρελίνη (ένα ετήσιο εμφύτευμα).

Χειρουργικές Επεμβάσεις

Οι χειρουργικές επεμβάσεις των τρανς ατόμων συνήθως χωρίζονται σε τρεις ξεχωριστές κατηγορίες:

Επεμβάσεις των Γεννητικών Οργάνων:

• Θηλυκοποιητικές:

  • Ορχεκτομή (αφαίρεση των όρχεων)
  • Οσχεοεκτομή (αφαίρεση του οσχέου, μετά από ορχεκτομή)
  • Αιδοιοπλαστική με δημιουργία κολπικής κοιλότητας
  • Αιδοιοπλαστική χωρίς δημιουργία κολπικής κοιλότητας

• Αρρενοποιητικές:

  • Υστερεκτομή (αφαίρεση μήτρας και τραχήλου)
  • Ωοθηκεκτομή (αφαίρεση μιας ή και των δύο ωοθηκών)
  • Κολπική υστερεκτομή (αφαίρεση κολπικής κοιλότητας)
  • Μετοειδιοπλαστική (μια διαδικασία που μετατρέπει τη διευρυμένη κλειτορίδα μετά από ορμονοθεραπεία σε πέος)
  • Φαλλοπλαστική (κατασκευή πέους από δερματικό μόσχευμα)
  • Ουρηθροπλαστική (επέκταση της ουρήθρας μέσα στο πέος)
  • Οσχεοπλαστική (χρήση των μεγάλων χειλέων και ψευδών όρχεων για την κατασκευή όσχεου)

Η φαλλοπλαστική δεν απαιτεί απαραίτητα προηγούμενη ορμονοθεραπεία και, ενώ είναι σύνηθες να εκτελείται αιδοιοπλαστική, ουρηθροπλαστική και φαλλοπλαστική ταυτόχρονα, ορισμένοι χειρουργοί μπορούν να εκτελέσουν φαλλοπλαστική χωρίς κολπεκτομή ή φαλλοπλαστική χωρίς ουρηθροπλαστική.

Εγχειρήσεις Στήθους

• Θηλυκοποιητικές:

  • Αυξητική στήθους μέσω μεταφοράς λίπους ή μέσω εμφυτευμάτων

• Αρρενοποιητικές:

  • Αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή (αφαίρεση μαστικού ιστού) με ανακατασκευή θώρακα
  • Μειωτική στήθους (αφαίρεση λίπους και ιστού μαστού)

Χειρουργική Επέμβαση Θηλυκοποίησης / Αρρενοποίησης Προσώπου (τροποποιήσει στο κρανίο, στους χόνδρους, και στο δέρμα του προσώπου)

Όσο νεότερο είναι ένα άτομο, τόσο λιγότερο θα χρειαστεί αυτές τις χειρουργικές επεμβάσεις, ειδικά αν κάνει ιατρική μετάβαση πριν από την ηλικία των 20 ετών.

• Θηλυκοποιητικές:

  • Διόρθωση περιγράμματος μετώπου
  • Διόρθωση περιγράμματος οφθαλμικού κόγχου
  • Ανόρθωση φρυδιών
  • Διόρθωση γραμμής μαλλιών
  • Βλεφαροπλαστική (ανόρθωση σακουλών κάτω από τα μάτια)
  • Ρινοπλαστική (αναμόρφωση μύτης)
  • Εμφυτεύματα μάγουλων
  • Ανόρθωση χειλιών
  • Αυξητική χειλιών
  • Διόρθωση περιγράμματος γνάθου
  • Χονδρολαρυγγοπλαστική (μείωση του «μήλου του Αδάμ»)
  • Λίφτινγκ προσώπου

• Αρρενοποιητικές:

  • Αυξητική μετώπου
  • Αυξητική γνάθου
  • Αυξητική πηγουνιού
  • Αυξητική χόνδρου λάρυγγα (αύξηση του «μήλου του Αδάμ»)

Άλλες Τρανσθηλυκές Επεμβάσεις:

• Ανόρθωση γλουτών: Λίπος από την κοιλιά μεταμοσχεύεται στους γλουτούς για να αυξήσει την αναλογία της διαμέτρου των ισχίων ως προς της μέσης
• Χειρουργική επέμβαση θηλυκοποίησης φωνής: Πραγματοποιείται τομή στις φωνητικές χορδές για να αυξηθεί μόνιμα ο τόνος.
• Χειρουργική επέμβαση «Σταχτοπούτας»: Τα οστά στο πόδι μικραίνονται για να μειωθεί το μέγεθος του ποδιού. ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ
• Μείωση ώμων: Η κλείδα μικραίνεται για να μειωθεί το πλάτος των ώμων. ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ