Μια Σύντομη Εξιστόρηση της Δυσφορίας Φύλου

Το 1948, ο γνωστός σεξολόγος Δρ. Άλφρεντ Κίνσεϊ (ναι, αυτός ο Κίνσεϊ) ήρθε σε επικοινωνία με μια γυναίκα, της οποίας το παιδί - στο οποίο αποδόθηκε το αρσενικό φύλο κατά τη γέννηση - επέμενε ανένδοτα ότι ήταν κορίτσι στην πραγματικότητα και ότι κάτι είχε πάει πολύ λάθος. Η μητέρα, αντί να προσπαθήσει να καταπιέσει την κόρη της, ήθελε να τη βοηθήσει να γίνει αυτό που η ίδια ήξερε ότι ήταν. Ο Κίνσεϊ επικοινώνησε με τον Γερμανό ενδοκρινολόγο Δρ. Χάρι Μπέντζαμιν για να δει αν θα ήταν δυνατόν να βοηθήσει το παιδί. Ο Δρ. Μπέντζαμιν, στη συνέχεια, ανέπτυξε ένα πρωτόκολλο οιστρογονικής θεραπείας για το έφηβο παιδί, και συνεργάστηκε με την οικογένεια για να βρει χειρουργική βοήθεια.

Έπειτα, ο Μπέντζαμιν βελτίωσε το πρωτόκολλό του και περιέθαλψε χιλιάδες ασθενείς με παρόμοια συναισθήματα κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Αρνήθηκε να αντληθεί αμοιβή για αυτό το έργο του, αντλώντας ικανοποίηση από την ανακούφιση που προσέφερε σε αυτούς τους ασθενείς και χρησιμοποιώντας τους για να εμβαθύνει την κατανόησή του για την πάθηση. Το 1973, επινόησε έναν όρο για αυτό το αίσθημα ασυμφωνίας: δυσφορία φύλου. Δυστυχώς, ο όρος αυτός δε χρησιμοποιήθηκε στις ΗΠΑ μέχρι το 2013, καθώς η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρία διάλεξε τον όρο «διαταραχή ταυτότητας φύλου».

Αν είστε τρανς και διαβάζετε αυτό το κείμενο, ενδεχομένως να έχετε ακούσει το όνομα «Χάρι Μπέντζαμιν» στο παρελθόν, αλλά όχι για θετικούς λόγους. ΤΟ 1979, το όνομά του χρησιμοποιήθηκε (με την άδειά του) για τη δημιουργία της Διεθνούς Ένωσης για τη Δυσφορία Φύλου «Χάρι Μπέντζαμιν» (HBIGDA), η οποία δημοσίευσε ένα Πρότυπο Φροντίδας για τα τρανς άτομα. Αυτά τα πρότυπα φροντίδας ήταν γνωστά ως «Κανόνες Χάρι Μπέντζαμιν» και ήταν περιβόητα περιοριστικά όσον αφορά τον τρόπο διάγνωσης της δυσφορίας φύλου. Οι ασθενείς κατατάσσονταν σε μια κλίμακα έξι επιπέδων με βάση το επίπεδο δυστυχίας και σεξουαλικής δυσλειτουργίας τους. Αν δεν κατατασσόταν ένα άτομο στο επίπεδο 5 ή υψηλότερο, όπου ταξινομούνταν ως «Αληθινοί Τρανσέξουαλ», συνήθως δε λάμβανε θεραπεία.

Το πρόβλημα ήταν ότι τα επίπεδα 5 και 6 απαιτούσαν την αίσθηση έλξης αποκλειστικά για το φύλο με το οποίο γεννήθηκε το άτομο. Η μετάβαση έπρεπε να τα κάνει ετεροφυλόφιλα, όχι ομοφυλόφιλα, και δεν επιτρεπόταν να είναι αμφιφυλόφιλα. Επίσης, έπρεπε να βιώνουν σοβαρή δυσφορία για το σώμα και τα γεννητικά τους όργανα, και να ζουν ήδη ως το πραγματικό τους φύλο χωρίς θεραπεία. Πολλοί τρανς άνθρωποι παρέκαμψαν αυτούς τους περιορισμούς μέσω καθοδήγησης από την κοινότητα και μέσω παραστατικών παρουσιάσεων, αλλά για πολλούς ανθρώπους (όπως και για εμένα) πίστευαν ότι, αν δεν πληρούσες όλα τα κριτήρια, δεν ήσουν αρκετά τρανς για να κάνεις φυλομετάβαση.

Το 2011, η HBIDGA αναδιοργανώθηκε για να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες πιέσεις σχετικά με την κατανόηση και αποδοχή των τρανς ατόμων, και υιοθέτησε το όνομα «Παγκόσμια Επαγγελματική Ένωση για την Υγεία των Τρανς Ατόμων» (WPATH). Υπό την καθοδήγηση πραγματικών τρανς ατόμων (για πρώτη φορά για τον εν λόγω οργανισμό), η WPATH προχώρησε στην έκδοση ενός εντελώς νέου Προτύπου Φροντίδας (SoC, έκδοση 7, το πρώτο μετά από δέκα χρόνια), το οποίο εγκατέλειψε την κλιμακα Benjamin και εστίασε σε συγκεκριμένα ατομικά συμπτώματα, αποσυνδέοντας εντελώς το φύλο από τη σεξουαλικότητα. Δύο χρόνια μετά, το 2013, η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρία άλλαξε τα διαγνωστικά της κριτήρια ώστε να ταιριάζουν με αυτά της WPATH στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχολογικών Διαταραχών (DSM) έκδοση 5, και αντικατέστησε τη Διαταραχή Ταυτότητας Φύλου με τη Δυσφορία Φύλου. Με αυτή την αλλαγή, η ιατρική μετάβαση έγινε διαθέσιμη σε όλα τα τρανς άτομα στις ΗΠΑ.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η παρουσία των τρανς ατόμων σε όλο τον κόσμο έχει ξαφνικά εκτοξευθεί την τελευταία δεκαετία. Η ευκολότερη πρόσβαση συνεπάγεται μεγαλύτερους αριθμούς, άρα και μεγαλύτερη ορατότητα και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και, κατά συνέπεια, περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν πρόσβαση για την περίθαλψη της δυσφορίας. Μια μελέτη από το 2014 έδειξε ότι το 0,6% των ενηλίκων και το 0,7% των νέων στις ΗΠΑ αυτοπροσδιορίζονται ως τρανς, ενώ μια μελέτη από το 2016 έδειξε ότι το 1,8% των μαθητών γυμνασίου αυτοπροσδιορίζεται ως τρανς, και μια έρευνα της GLAAD από το 2017 έδειξε ένα εντυπωσιακό 12% των ερωτηθέντων ηλικίας 18 ως 34 να μην ταυτίζονται με τον όρο «cisgender» (δηλ. το αντώνυμο της λέξης διεμφυλικός/τρανς)

Τα τρανς άτομα βγαίνουν από την αφάνεια· είμαστε παντού.

Τι Είναι Τελικά Η Δυσφορία Φύλου;

Υπάρχει μια κοινή παρανόηση, τόσο μεταξύ των cis ατόμων όσο και των τρανς ατόμων, ότι η δυσφορία φύλου αναφέρεται αποκλειστικά σε σωματική δυσφορία. Η πεποίθηση ότι η σωματική δυσφορία είναι το κεντρικό κομμάτι της δυσφορίας φύλου είναι πράγματι μη-ισχύουσα, και μάλιστα, δεν αποτελεί καν το κύριο συστατικό της διάγνωσης της δυσφορίας φύλου. Η δυσφορία φύλου επηρεάζει μεγάλο αριθμό πτυχών της ζωής ενός ανθρώπου, όπως τη διαπροσωπική επαφή, το ντύσιμο, τη συμπεριφορά, την ένταξη στην κοινωνία, τον τρόπο ένταξης στην κοινωνία, και, ναι, τον τρόπο με τον οποίο βιώνουν το ίδιο τους το σώμα. Κατά συνέπεια, οι υποστηρικτές του WPATH SoC 7 Και του DSM-5 έχουν συνηθίσει να λένε ότι δεν είναι απαραίτητο να έχει κανείς δυσφορία για να είναι τρανς. Αυτό συνήθως επαναλαμβάνεται σαν σλόγκαν, καθώς ενημερώνει τα άτομα που δεν αισθάνονται σημαντική σωματική δυσφορία ότι μπορεί επίσης να είναι τρανς.

Κατά βάση, η δυσφορία φύλου είναι ένα αίσθημα λανθασμένης ταυτότητας εγγενής στον εαυτό του ατόμου. Δεν υπάρχει λογική τεκμηρίωση για το αίσθημα αυτό. Δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να το εξηγήσει, και δε μπορεί να περιγράψει κανείς γιατί νιώθει έτσι. Κάτι στην ύπαρξή σου είναι λάθος, αλλά ακόμα και να το καταλάβει κανείς ποια πράγματα είναι όντως λάθος μπορεί να είναι δύσκολο.

Ο τρόπος που χρησιμοποιούσα για να το περιγράψω ήταν σαν να φοράς γάντι ενήλικα όταν είσαι παιδί. Μπορείς να βάλεις το χέρι σου στο γάντι και τα δάχτυλά σου να χωρέσουν στις απολήξεις για τα δάχτυλα, αλλά τα γάντια θα περιορίσουν την κίνηση των χεριών σου. Είσαι σε θέση να πιάσεις κάτι, αλλά δεν μπορείς να το χειριστείς τόσο καλά όσο κάποιος με το σωστό μέγεθος χεριών. Τα πράγματα απλώς δε μοιάζουν σωστά.

Η Ίβι Γουίντερς το περιέγραψε ως εξής στην ανάρτησή της για τη δυσφορία φύλου.

Έχετε βρεθεί ποτέ σε κάποιο δημόσιο ή επίσημο χώρο όπου ξαφνικά σας φαγούρισε η πατούσας σας; Δεν μπορείτε να βγάλετε τα παπούτσια σας εκεί για να ξυθείτε, οπότε υπομένετε την αίσθηση ότι πεθαίνετε μέσα σας, ενώ η φαγούρα αυξάνεται και αυξάνεται, μέχρι που νιώθετε ότι θα σκοτώνατε τον επόμενο άνθρωπο που θα σας μιλήσει.

Ή, όταν ήμουν παιδί, συνήθιζα να βλέπω τηλεόραση το πρωί πριν να πάω στο σχολείο. Επειδή ήμουν στην αγροτική Δυτική Βιρτζίνια στις αρχές της δεκαετίας του '90, κάποιες φορές όταν άνοιγα το αγαπημένο μου κανάλι για να δω τις αγαπημένες μου εκπομπές ενώ έτρωγα το πρωινό μου, έβλεπα π.χ. τους Power Rangers - αλλά ο ήχος που ακουγόταν ήταν από άλλο σταθμό (συνήθως το κανάλι που έδειχνε τον καιρό). Η εικόνα ήταν εντάξει, ο ήχος ήταν εντάξει, αλλά η αναντιστοιχία μεταξύ τους; Αυτό είναι το ίδιος της απογοήτευσης που σου χαλάει όλη τη μέρα όταν είσαι παιδί.

Είναι το συναίσθημα που νιώθεις όταν ζητάς μια δροσερή Coca-Cola διαίτης, αλλά ο σερβιτόρος σε ρωτάει «Σας πειράζει αν είναι Pepsi;».

Είναι το να ξέρεις ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δεν υπάρχει κάτι που να μπορείς να κάνεις για να το διορθώσεις.

Η δυσφορία φύλου είναι, στην ουσία, απλώς συναισθηματικές αντιδράσεις του εγκεφάλου που γνωρίζει ότι κάτι δεν του ταιριάζει. Αυτή η ασυμφωνία είναι τόσο βαθιά στα υποσυστήματα του εγκεφάλου που δεν υπάρχει κανένα προφανές μήνυμα για το ποιο είναι το πρόβλημα. Ο μόνος τρόπος που έχουμε για να το αναγνωρίσουμε είναι μέσω των συναισθημάτων που μας προκαλεί. Η συνείδησή του ατόμου λαμβάνει είτε θετική ανατροφοδότηση (ευφορία), είτε αρνητική ανατροφοδότηση (δυσφορία), ανάλογα με το πόσο καλά το τρέχον περιβάλλον ταιριάζει με την εσωτερική του αίσθηση του εαυτού. Μέρος της φυλομετάβασης είναι να μάθει κανείς να αναγνωρίζει αυτά τα σήματα.

Οι cis άνθρωποι τα λαμβάνουν επίσης, αλλά επειδή συνήθως αυτά τα σήματα είναι εναρμονισμένα με το περιβάλλον τους, τα θεωρούν δεδομένα. Ωστόσο, έχουν υπάρξει μερικές αξιοσημείωτες περιπτώσεις όπου ένα cis άτομο έχει βρεθεί σε μια κατάσταση όπου αντιμετώπισε δυσφορία φύλου. Προσπάθειες ανατροφής cis παιδιών ως το αντίθετο φύλο (Προειδοποίηση περιεχομένου: αυτοκτονία) πάντα αποτυγχάνουν, διότι το παιδί αναπόφευκτα αυτοπροσδιορίζεται διαφορετικά.

Αυτές οι παρορμήσεις ευφορίας και δυσφορίας, διέγερσης και αποστροφής, εκδηλώνονται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Μερικοί είναι προφανείς, μερικοί πολύ πιο διακριτικοί. Η δυσφορία αλλάζει επίσης με την πάροδο του χρόνου, παίρνοντας νέες μορφές καθώς ένα άτομο περνά από την προ-συνειδητοποίηση στην κατανόηση και έπειτα στη φυλομετάβαση. Ο στόχος αυτού του «βιβλίου» είναι να αναλύσει αυτές τις διακριτές κατηγορίες και να τις περιγράψει, ούτως ώστε και άλλοι άνθρωποι να μάθουν να τις αναγνωρίζουν.

Ωστόσο, πρώτα πρέπει να τονίσω κάτι πολύ σημαντικό· τόσο σημαντικό που θα το γράψω με μεγάλα, έντονα γράμματα:

ΚΑΘΕ ΤΡΑΝΣ ΑΤΟΜΟ ΒΙΩΝΕΙ ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΩΝ ΚΑΙ ΕΝΤΑΣΕΩΝ ΔΥΣΦΟΡΙΑΣ

Δεν υπάρχει κάποια «μία και μοναδική» εμπειρία των τρανς ατόμων· δεν υπάρχει κάποιο τυποποιημένο σύνολο συναισθημάτων και ενοχλημάτων· δεν υπάρχει κάποια μια και μοναδική εμπειρία μεταξύ των τρανς ατόμων. Το κάθε τρανς άτομο βιώνει τη δυσφορία με το δικό του τρόπο και με τη δική του ένταση, και αυτό που ενοχλεί το ένα άτομο μπορεί να μην ενοχλεί το άλλο.

Λοιπόν, αφού ξεκαθαρίσαμε αυτό το θέμα, ας περάσουμε στο ψωμί της υπόθεσης.