Ποια είναι η Αιτία της Ασυμφωνίας του Φύλου;
Για να το θέσω ωμά, δε γνωρίζουμε (ή τουλάχιστον, όχι με σιγουριά). Η επιστήμη και η σύγχρονη ψυχολογία έχουν αποδείξει ότι δεν προκαλείται από την ανατροφή. Κανείς δε γίνεται τρανς· η ταυτότητα του φύλου είναι «συγγενής», δηλαδή εδραιώνεται πριν καν βγει κανείς από τη μήτρα. Φαίνεται επίσης ότι μερικές φορές είναι κληρονομική. Οι τρανς γονείς έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αποκτήσουν τρανς παιδιά, και πολλές φορές το συνειδητοποιούν αντίστροφα. Το παιδί μιλάει για την ταυτότητά του στον γονέα, και αυτό βοηθά τον γονέα να συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να κάνει το ίδιο και εκείνος.
Παρατίθεται σε αυτή την ενότητα η επιστήμη που πιστεύεται ότι επηρεάζει την ταυτότητα φύλου. Αυτό δε σημαίνει ότι ορίζει την ταυτότητα φύλου, ούτε ότι περικλείει πλήρως την έννοια του φύλου, καθώς τόσο πολλές πτυχές του φύλου είναι πολιτισμικές και διαπροσωπικές. Τίποτα από αυτά δεν είναι καθοριστικό για την ταυτότητα ενός ατόμου, και τίποτα από αυτά δεν είναι «ευαγγέλιο».
Αν έχετε δει το «Τζουράσικ Παρκ», ίσως θυμάστε αυτή τη σκηνή:
Οι γονάδες στα ανθρώπινα έμβρυα αρχικά αναπτύσσονται σε αμφίπλευρη κατάσταση, που σημαίνει ότι μπορούν να γίνουν είτε ωοθήκες είτε όρχεις. Το γονίδιο SRY στο χρωμόσωμα Υ απελευθερώνει μια πρωτεΐνη που ονομάζεται παράγοντας καθορισμού όρχεων (TDF). Αυτή η πρωτεΐνη στη συνέχεια ξεκινά μια αλυσιδωτή αντίδραση με την παραγωγή SOX9 (μιας άλλης πρωτεΐνης), η οποία προκαλεί τον σχηματισμό των γοναδικών κυττάρων στα κύτταρα Σερτόλι και Λέυντιγκ που αποτελούν τους όρχεις. Εάν ο TDF δεν παραχθεί ποτέ ή αν δεν υποστεί κάποια παρεμβολή, τα γοναδικά κύτταρα μετασχηματίζονται σε κύτταρα θήκης και ωοθυλάκια.
Μόλις σχηματιστούν, οι όρχεις αρχίζουν να παράγουν απότομα τεστοστερόνη, κάτι που συνήθως ξεκινά στην όγδοη εβδομάδα της κύησης και συνεχίζεται μέχρι την 24η εβδομάδα. Αυτή η απότομη αύξηση, σε συνδυασμό με μια άλλη ορμόνη από τον πλακούντα, είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη του πέους και του οσχέου. Ο σχηματισμός των γεννητικών οργάνων ξεκινά περίπου την ένατη βδομάδα, με αυτά να γίνονται αναγνωρίσιμα από την 11η βδομάδα και μετά. Εάν η απότομη αύξηση δεν συμβεί ή το σώμα δεν ανταποκριθεί σε αυτήν (όπως στην περίπτωση του συνδρόμου ανευαισθησίας στα ανδρογόνα) τότε τα γεννητικά όργανα σχηματίζουν το αιδοίο, τον κόλπο, και τη μήτρα.
Εάν υπάρχει κάποια παρέμβαση σε αυτή τη διαδικασία, τότε μπορεί να καταλήξετε με λάθος μέρη, και αυτό είναι το αποτέλεσμα πολλών ίντερσεξ παθήσεων. Συχνά πρόκειται για μερική ανάπτυξη, όπου τα εξωτερικά γεννητικά όργανα σχηματίζονται μόνο εν μέρει, αλλά λειτουργικές γονάδες εξακολουθούν να υπάρχουν. Μερικές φορές το παιδί βγαίνει με πλήρως λειτουργικά αρσενικά ή θηλυκά γεννητικά όργανα, αλλά με ασύμβατες γονάδες. Μερικές φορές η πρωτεΐνη TDF δεν απελευθερώνεται και το έμβρυο αναπτύσσει πλήρως λειτουργικά θηλυκά αναπαραγωγικά όργανα, παρά την παρουσία ενός χρωμοσώματος Υ.
Αυτό είναι γνωστό ως πλήρης γοναδική δυσγενεσία XY, και ένας άγνωστος αριθμός γυναικών μπορεί να έχει αυτήν την πάθηση. To 2015 μια γυναίκα με πλήρη γοναδική δυσγενεσία ΧΥ, η οποία γεννήθηκε χωρίς ωοθήκες κυοφόρησε με επιτυχία και γέννησε ένα παιδί μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης. Συνήθως, η γοναδική δυσγενεσία ΧΥ έχει ως αποτέλεσμα εντελώς μη-λειτουργικές ωοθήκες, αλλά το 2008 μια γυναίκα διαγνώστηκε με γοναδική δυσγενεσία ΧΥ ενώ είχε περάσει την εφηβεία, είχε κανονική έμμηνο ρύση, και είχε δύο μη-υποβοηθούμενες εγκυμοσύνες. Δε γνώριζε για την πάθησή της μέχρι που διαπιστώθηκε ότι και η κόρη της την είχε.
Το γεγονός είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού δεν έχει ποτέ εξεταστεί για γενετικό καρυότυπο, επομένως δε γνωρίζουμε πόσο συχνές είναι στην πραγματικότητα αυτές οι περιπτώσεις. Τι σχέση έχει αυτό με την ταυτότητα φύλου; Η ίδια ακριβώς διαδικασία που προκαλεί τη διαφοροποίηση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων συμβαίνει και στον εγκέφαλο.
Εγκεφαλικός Διαχωρισμός
Ο προγεννητικός εγκέφαλος δεν ξεκινά να αναπτύσσεται πραγματικά μέχρι κάποια στιγμή μεταξύ της 12ης και της 14ης βδομάδας. Ο εγκεφαλικός φλοιός, το λεπτό εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου που περιέχει το μεγαλύτερο μέρος αυτού που θεωρούμε συνείδηση, αναπτύσσεται σημαντικά κατά τη διάρκεια αυτών των χρονικών περιόδων. Πριν από αυτό, η υπάρχουσα δομή μοιάζει περισσότερο με σκαλωσιά· τα βασικά μέρη του νευρικού συστήματος που είναι απαραίτητα για τη σωματική λειτουργία. Οι πρωτογενείς αύλακες (οι ρυτίδες στον εγκεφαλικό φλοιό που επιτρέπουν μεγαλύτερη επιφάνεια) αρχίζουν να σχηματίζονται τη 14η εβδομάδα, πολύ μετά την ανάπτυξη των γεννητικών οργάνων.
Έχει επιβεβαιωθεί πολλές φορές μέσω μελετών μαγνητικής τομογραφίας ότι υπάρχουν μικρές αλλά σημαντικές διαφορές μεταξύ των εγκεφάλων των cis ανδρών και των cis γυναικών· διαφορές που ευθυγραμμίζονται με τις ταυτότητες φύλου των τρανς ατόμων στη μελέτη. Σημειώστε ότι αυτό δε σημαίνει ότι οποιοδήποτε άτομο με αυτές τις διαφορές θα έχει αυτό το φύλο· η ταυτότητα φύλου δεν είναι σε καμία περίπτωση τόσο απλή, όμως η έρευνα αυτή παρέχει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι υπάρχει σαφής διαφορά μεταξύ του αρσενικού και του θηλυκού εγκεφάλου. Υπάρχουν επίσης στοιχεία που δείχνουν ότι οι εγκέφαλοι μπορούν να έχουν μωσαϊκούς συνδυασμούς αυτών των διαφορών, κάτι που μπορεί να ισχύει για τα μη-δυαδικά άτομα.
Μια αλλαγή στα επίπεδα τεστοστερόνης στο έμβρυο μετά την 11η εβδομάδα μπορεί να επηρεάσει άμεσα την αρρενοποίηση του εγκεφαλικού φλοιού, καθώς και να φέρει αλλαγές σε άλλα μέρη της δομής του εγκεφάλου. Αυτό έχει εξεταστεί ξανά και ξανά σε μελέτες με άτομα που τους αποδόθηκε το θηλυκό φύλο κατά τη γέννηση, τόσο στην περίπτωση που είχαν συγγενή υπερπλασία των επινεφριδίων όσο και στην περίπτωση του συνδρόμου πλήρους ανευαισθησίας στα ανδρογόνα.
Διαπιστώσαμε μια σημαντική σχέση μεταξύ της εμβρυϊκής τεστοστερόνης και της έμφυλα διαφοροποιημένης συμπεριφοράς στα παιδικά παιχνίδια, τόσο σε κορίτσια όσο και σε αγόρια.
— Η Εμβρυϊκή Τεστοστερόνη Προβλέπει Την Έμφυλα Διαφοροποιημένη Συμπεριφορά Στην Παιδική Ηλικία Σε Κορίτσια Και Αγόρια
Η υπερβολική τεστοστερόνη στο σώμα της μητέρας κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου μπορεί να προκαλέσει (και προκαλεί) αρρενοποίηση του εγκεφάλου σε ένα εξωτερικά θηλυκό έμβρυο, και μια παρέμβαση στην παραγωγή ή την πρόσληψη τεστοστερόνης μπορεί να προκαλέσει (και προκαλεί) θηλυκοποίηση του εγκεφάλου σε ένα εξωτερικά αρσενικό έμβρυο. Αυτή η παρέμβαση δε χρειάζεται να είναι εξωτερικής προέλευσης. Οποιοσδήποτε αριθμός γενετικών χαρακτηριστικών μπορεί να προκαλέσει διαφορετική απόκριση του εγκεφάλου στην τεστοστερόνη.
Μια αρκετά μεγάλη μελέτη για τρανς άτομα που δημοσιεύθηκε το 2018 εντόπισε αρκετά γονίδια-κλειδιά τα οποία στατιστικά ήταν πιο πιθανό να είναι μακρύτερα στις τρανς γυναίκες (καθώς έχουν περισσότερα επαναλαμβανόμενα τμήματα). Μεμονωμένα, αυτά τα γονίδια μπορεί να μην έχουν αρκετά ισχυρό αντίκτυπο ώστε να προκαλέσουν δυσλειτουργία στην αρρενοποίηση, αλλά αθροιστικά θα μπορούσαν απολύτως να μειώσουν την ικανότητα του εμβρυϊκού εγκεφάλου να αρρενοποιηθεί. Αυτά τα γονίδια μεταδίδονται όλα από γονέα σε παιδί, γεγονός που ενισχύει την τάση των τρανς γονέων να αποκτούν τρανς παιδιά.
Το Ψυχικό Φύλο (Gender) Είναι Επίσης Βιολογικό
Δυστυχώς, η δυτική κοινωνία έχει εμποδίσει ενεργά τη βαθύτερη κατανόηση του ψυχικού φύλου. Οι αρχαίοι πολιτισμοί το καταλάβαιναν καλά, αλλά η αποικιοκρατία τους εξαφάνισε πρακτικά από το χάρτη. Πριν από 100 χρόνια, επιστήμονες στη Γερμανία μελετούσαν ενεργά την τρανς ιατρική και σημείωσαν εξαιρετικές προόδους, μέχρι που οι ναζί την έκαψαν ολόκληρη το 1933. Οι συντηρητικές και φασιστικές πιέσεις στη σύγχρονη εποχή έχουν εμποδίσει τις εξελίξεις στην υγειονομική περίθαλψη των τρανς ατόμων, όποτε τους ήταν δυνατόν.
Ωστόσο, η πρόοδος συνεχίζεται και κάθε λίγα χρόνια μαθαίνουμε όλο και περισσότερα.
Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι δεν πρόκειται για κάποια ψυχολογική πάθηση. Δεν είναι κάτι που προκαλείται από τραύμα ή από κάποια εξωτερική επιρροή. Τίποτα δεν μπορεί να κάνει ένα άτομο τρανς. Συμβαίνει εντός της μήτρας, και δεν είναι κάτι που ένα άτομο μπορεί να επιλέξει να είναι, όπως ακριβώς δεν θα μπορούσε να επιλέξει την εθνικότητά του ή το χρώμα των ματιών του. Δεν έχει καμία σχέση με τον σεξουαλικό προσανατολισμό, δεν έχει καμία σχέση με φετίχ ή παρορμήσεις και δεν έχει καμία σχέση με κοινωνικές επιρροές από τους γονείς του ή τους συνομηλίκους του. Τα τρανς παιδιά είναι τόσο σταθερά στην ταυτότητά τους όσο και τα cis παιδιά.
Lisa T Mullin