Διαπροσωπική Δυσφορία

Όλη η διαπροσωπική δυσφορία φύλου περιστρέφεται γύρω από μια κεντρική έννοια: «Τι φύλο πιστεύουν οι άλλοι ότι έχω;». Η διαπροσωπική δυσφορία αφορά τον τρόπο με τον οποίο κάποιο άτομο είναι αντιλαμβανόμενο από τον «έξω κόσμο»· τον τρόπο με τον οποίο του απευθύνονται οι άλλοι και τον τρόπο με τον οποίο αναμένεται να τους απευθύνεται και εκείνο. Αυτό εμφανίζεται διαφορετικά πριν το τρανς άτομο συνειδητοποιήσει ενεργά το δικό του φύλο σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο βιώνεται η κοινωνική δυσφορία μετά την «τρανς αφύπνιση» ενός ατόμου.

Όσο είναι κανείς στο σκοτάδι, ο μόνος τρόπος να συνειδητοποιήσει ότι κάτι δεν πάει καλά είναι με τον τρόπο που συναναστρέφεται διαπροσωπικά. Τα άτομα του φύλου που σου έχει αποδοθεί φαίνεται σαν να συναναστρέφονται με τρόπος που δε φαίνονται φυσιολογικοί. Η συμπεριφορά και οι τρόποι τους φαίνονται περίεργοι και εκπληκτικοί, ενώ η αλληλεπίδραση με άτομα του πραγματικού τους φύλου φαίνεται πιο εύκολη. Αλληλοσυσχετίζεται με άτομα που είναι πιο κοντά στην αλήθεια του.

Για παράδειγμα, μια τρανς γυναίκα που δεν έχει συνειδητοποιήσει ακόμα το φύλο της μπορεί να αισθάνεται πολύ άβολα σε παρέες ανδρών. Μπορεί να αισθάνεται εκτός τόπου και χρόνου και να δυσκολεύεται να κοινωνικοποιηθεί με τους άνδρες συνομηλίκους της. Οι αρσενικές διαπροσωπικές επαφές δεν της έρχονται φυσικά, και η προσπάθεια που κάνει για να μιμηθεί τους άνδρες φίλους τους την κάνει να νιώθει άβολα. Μπορεί να νιώθει μεγαλύτερη ευχέρεια προς τις φιλίες με γυναίκες, αλλά να απογοητεύεται από τις κοινωνικές και ετεροφυλοφυλικές δυναμικές που αναπτύσσονται μεταξύ ανδρών και γυναικών, εμποδίζοντάς την από το να δημιουργήσει πλατωνικές σχέσεις - υποθέτοντας ότι οι γυναίκες είναι καν πρόθυμες να δημιουργήσουν φιλίες μαζί της. Μπορεί να νιώσει βαθιά πληγωμένη όταν οι γυναίκες την αποφεύγουν εντελώς για τους δικούς τους οποιουσδήποτε λόγους.

Αυτό το αίσθημα του «λάθους» εντείνεται καθώς το άτομο γίνεται όλο και πιο συνειδητό της δικής του ασυμφωνίας, και όταν συνειδητοποιήσει την πραγματική του ταυτότητα, αυτό το αίσθημα παίρνει μια νέα μορφή. Για τα δυαδικά τρανς άτομα, αυτό συχνά μπορεί να αφορά την έντονη ανάγκη να θεωρούνται ως το πραγματικό τους φύλο, ενώ σε μερικά μη-δυαδικά άτομα αυτό το συναίσθημα βιώνεται περισσότερο ως ευφορία όταν οι άλλοι δεν τους θεωρούν ούτε άντρες, ούτε γυναίκες. Συνεπώς, μπορεί να θέλουν να τους αναφέρονται μόνο με τρόπους που δεν υποδηλώνουν φύλο, ή να του3 αρέσει όταν ο τρόπος που αναγνωρίζουν το φύλο τους οι άλλοι άνθρωποι διαφέρει από άτομο σε άτομο. Μερικά άτομα βιώνουν έντονη ευφορία όταν οι άλλοι δεν μπορούν να προσδιορίσουν το φύλο τους και μπερδεύονται.

Η διαπροσωπική δυσφορία είναι το σημείο όπου μπαίνουν στο παιχνίδι τα άρθρα και η εσφαλμένη χρήση αυτών. Το να μας αποκαλούν με άρθρα όπως «ο», «η», «του», «της», τα οποία δεν ταιριάζουν με το φύλο μας, είναι εξαιρετικά δυσάρεστο. Προφανώς, αυτό ισχύει για όλους τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων και των cis ατόμων, αλλά ενώ ένα cis άτομο μπορεί απλώς να προσβληθεί από τη λανθασμένη χρήση των άρθρων, ένα τρανς άτομο θα αισθανθεί πληγωμένο. Είναι σαν να ακούς νύχια σε μαυροπίνακα, η σαν να σου τρίβουν με γυαλόχαρτο το δέρμα. Το να ακούσεις το λάθος άρθρο σε θυμίζει ότι το άτομο με το οποίο μιλάς δεν αναγνωρίζει το φύλο σου.

Οι προσφωνισμοί ουδέτερου φύλου μπορεί επίσης να είναι ενοχλητικές για τα δυαδικά τρανς άτομα, αν χρησιμοποιούνται με τρόπο που καθιστά σαφές ότι κάποιος αποφεύγει το φύλο που τους ταιριάζει. Αυτό συχνά αποτελεί ένδειξη ότι το άτομο με το οποίο συνομιλούν κατάλαβε ότι είναι τρανς και δε γνωρίζει ποιο άρθρο χρησιμοποιεί. Το να ρωτήσετε ποιο άρθρο προτιμά είναι κάτι που μπορεί να επιλύσει αμέσως αυτή την κατάσταση, αλλά το παράδοξο είναι ότι ακόμη και σε αυτό το σενάριο, το να ρωτηθεί το άτομο για το ποιο άρθρο προτιμά μπορεί από μόνο του να προκαλέσει δυσφορία, διότι κάποιος κατάλαβε ότι είναι τρανς. Γενικότερα, όμως, ο τόνος και η πρόθεση έχουν μεγάλη σημασία

Το ίδιο ισχύει και για τα ονόματα. Το να σε αποκαλούν με το παλιό σου όνομα («deadname», δηλαδή «νεκρώνυμο») αντί με το όνομά που έχεις επιλέξει μπορεί να σου φανεί ακυρωτικό όταν γίνεται από άγνοια, ή και εντελώς περιφρονητικό όταν γίνεται σκόπιμα.

Μπορεί επίσης να εκδηλωθεί ως χαρά ή αμηχανία αν χαρακτηριστούν με το πραγματικό τους φύλο, ενώ ζουν ακόμα με το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση. Π.χ.:

• Μια τρανς γυναίκα πριν τη φυλομετάβαση να έχει χαρακτηριστεί ως «κορίτσι» από κάποιον που θέλει να την προσβάλλει, αλλά αντί να θυμώσει για αυτό, κοκκινίζει
• Να έχει αποκαλεστεί κάποιος έναν τρανς άνδρα πριν τη φυλομετάβαση ως «κύριο», και να χαρεί για αυτό

Η ενόχληση που προκαλείται από τη διαπροσωπική δυσφορία μπορεί να πιέσει ένα τρανς άτομο να ενεργεί και να παρουσιάζεται με υπερβολικό τρόπο, προκειμένου να προσπαθήσει να πείσει τον υπόλοιπο ότι είναι αυτό που πραγματικά λέει ότι είναι. Τα τρανσθηλυκά άτομα μπορεί να επικεντρωθούν στο μακιγιάζ και τα γυναικεία ρούχα, να γίνουν πιο ήσυχα για να μοιάζουν σεμνότερα, και να μιλούν με υψηλότερη φωνή. Τα τρανσαρσενικά άτομα επικεντρώνονται στα ανδρικά στυλ ένδυσης, στήνονται «προσοχή», καταστέλλουν τις εκδηλώσεις συναισθημάτων, και κάνουν επίτηδες τις φωνές τους βαθύτερες.

Σωματική και Κοινωνική Δυσφορία

Ορισμένα σωματικά χαρακτηριστικά που μπορεί να προκαλούν δυσφορία συνεχώς σε κάποια τρανς άτομα, μπορεί να εκδηλώνονται μόνο ως διαπροσωπική δυσφορία σε άλλα. Για παράδειγμα, ορισμένα άτομα μπορεί να έχουν αμφιβολίες για τη φυσική τους εμφάνιση μόνο όταν αυτή κάνει τους άλλους ανθρώπους να τους αναγνωρίσουν ως το λάθος φύλο (misgendering) ή να τους «διαβάσουν» ως τρανς, ενώ αισθάνονται απολύτως άνετα όταν κοινωνικοποιούνται σε περιβάλλοντα όπου πάντα αντιμετωπίζονται ως το πραγματικό τους φύλο.

Εγώ προσωπικά δεν έχω κάποια άμεση σωματική δυσφορία όσον αφορά τη φωνή μου. Μου αρέσει να τραγουδάω με τη βαριά μου φωνή, και όταν είμαι στο σπίτι μόνο με την οικογένειά μου, αφήνω τη φωνή μου να χαλαρώσει. Όταν είμαι έξω σε δημόσιους χώρου, όμως, το να μπορώ να μιλάω με γυναικεία φωνή παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στο να με βλέπουν ως γυναίκα οι ξένοι, και γι’ αυτό έκανα μεγάλη προσπάθεια να την εκπαιδεύσω ώστε να μπορέσει να γίνει γυναικεία. Η γυναικεία φωνή μου ενεργοποιείται αμέσως μόλις απαντήσω σε ένα τηλεφώνημα ή φύγω από το σπίτι, αυτόματα· δεν είναι κάτι συνειδητό.

“Ένας/Μία/Ένα Από Εμάς!”

Ένα πολύ περίεργο και πολύ συνηθισμένο φαινόμενο είναι ότι τα τρανς άτομα που ακόμα «κρύβονται» έχουν την τάση να βρίσκουν το ένα το άλλο χωρίς ποτέ να το γνωρίζουν. Είναι ένα περίεργο μοτίβο που έχω ακούσει να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, όπου ένα άτομο σε μια ομάδα φίλων συνειδητοποιεί ότι είναι τρανς, ξεκινάει φυλομετάβαση, και αυτό εμπνέει και άλλα μέλη της ομάδας να συνειδητοποιούν ότι επίσης είναι τρανς και να το αποκαλύψουν αυτό στους άλλους.

Τα τρανς άτομα υποσυνείδητα τείνουν να έλκονται μεταξύ τους στις φιλίες τους, τόσο από την ανάγκη για φίλους που σκέφτονται και ενεργούν με τον ίδιο τρόπο με αυτά χωρίς να τα κρίνουν, όσο και λόγω του κοινωνικού αποκλεισμού που λαμβάνουν. Αυτό δεν ισχύει αποκλειστικά και μόνο για τα τρανς άτομα, φυσικά· συμβαίνει σε όλη τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, και αυτό το φαινόμενο της «πτώση των ντόμινο» που προκαλεί είναι πολύ ισχυρό. Είναι όπως όταν, σε μια ομάδα φίλων, αν ένα άτομο παντρευτεί και κάνει παιδιά, συχνά κάνουν το ίδιο και οι υπόλοιποι λίγο καιρό μετά.

Τα τρανς άτομα συχνά συνεχίζουν να επιλέγουν τέτοιου είδους φιλίες και μετά τη μετάβαση, καθώς απλώς καταλαβαίνουμε το ένα το άλλο καλύτερα από ό,τι μπορούν τα cis άτομα. Υπάρχει μια ενέργεια που εμφανίζεται όταν μια ομάδα τρανς ατόμων συγκεντρώνεται σε ένα μέρος, το μέρος αυτό γεμίζει με συντροφικότητα και συμπόνια. Έχουμε τόσα κοινά στις ιστορίες μας, τόσες πολλές κοινές εμπειρίες, που (εκτός από περιπτώσεις μη συμβατών προσωπικοτήτων) δενόμαστε αμέσως μεταξύ μας.